Ban QLDA Đắk Nông tập trung xử lý sạt trượt tại hồ chứa nước Đắk N’Ting

Sự cố khẩn cấp

Hồ chứa nước Đắk N’Ting được đầu tư, đưa vào sử dụng vào cuối năm 2021. Công trình tạo nguồn cấp nước tưới cho 680 ha cây trồng của vùng thượng và hạ lưu đập thuộc xã Quảng Sơn. Công trình tạo nguồn nước sinh hoạt cho khoảng 1.000 hộ dân xung quanh.

Thời điểm cuối tháng 7 đầu tháng 8/2023, tại Đắk Nông liên tục xuất hiện mưa to, kéo dài. Tổng lượng mưa đo được tại trạm Đắk Ha gần khu vực thiên tai là 396 mm. Riêng ngày 30/7/2023, lượng mưa rất lớn, đạt 134 mm.

Do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, ngày 1/8/2023, phía đồi bên phải đập đất Hồ chứa nước Đắk N’Ting xuất hiện cung trượt lớn. Độ dài khoảng 400 m từ hạ lưu tràn tới cống thoát nước. Chiều cao cung trượt khoảng 30m.

Với ảnh hưởng của cung trượt này, áp lực đất phía bên đồi gần công trình tác động lớn, gây dịch chuyển bề mặt qua cầu tràn. Hậu quả gây nứt vỡ bê tông mặt cầu, đường đỉnh đập và 2 bên mái gia cố thượng hạ đập.

Những ngày sau đó, cung trượt tiếp tục mở rộng, kéo dài, xuất hiện thêm nhiều vết nứt tại mái đồi nằm trong cung trượt. Đến ngày 6/8/2023, vết nứt cung trượt lớn nhất 30 cm, độ sụt đất tại một số vị trí sâu đến 60 cm.

Hậu quả làm dịch chuyển cầu tràn về phía đập đất lên 63cm, gây mất ổn định công trình, an toàn đập và vùng hạ du. Đến ngày 20/8, tràn xả lũ đã bị dịch chuyển về phía đập đất khoảng 103 cm, bị nâng nên 48,8 cm.

Tập trung xử lý sự cố

Theo Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng (Ban QLDA) tỉnh Đắk Nông, qua quan sát diễn biến sạt trượt, đơn vị tập trung nhiều giải pháp thi công xử lý tạm thời, ứng phó với tình huống khẩn cấp. Ngay khi sự cố xảy ra, đơn vị tổ chức trực ban tại công trình 24/24 giờ để theo dõi diễn biến thiên tai, sự dịch chuyển, nứt gãy hạng mục công trình. Từ đây, Ban cung cấp sớm cho địa phương những ảnh hưởng đến hạ du, để thông báo, di dời dân đến nơi an toàn.

Cùng với đó, Ban QLDA Đắk Nông đã huy động máy móc, thuê đơn vị thi công tiến hành đồng thời 2 nhiệm vụ. Nhà thầu tập trung đào rãnh thoát nước mặt để ngăn chặn, hạn chế nước mưa xâm nhập thêm vào khối sạt. Các đơn vị tiến hành khoan, đặt ống thoát nước ngang trong khối trượt để thu, thoát nhanh lượng nước chảy ra.

Theo ông Trần Huy Tuấn, Trưởng phòng Dự án 3 (Ban QLDA Đắk Nông), đến nay, công tác đào rãnh thoát nước đã hoàn thành. Việc khoan ngang thoát nước hoàn thành trên 40% khối lượng.

“Dự kiến tất cả sẽ hoàn thành trong tháng 9/2023”, ông Tuấn khẳng định.

Cùng với xử lý tạm thời sạt trượt, việc phòng chống ngập lụt cho hạ du trong trường hợp công trình xảy ra sự cố được Ban QLDA Đắk Nông chú trọng. Đơn vị đã yêu cầu đơn vị tư vấn tính toán lại kịch bản vỡ đập phù hợp với điều kiện thực tế công trình.

“Để hạ thấp mực nước trong hồ chứa, chúng tôi cùng đơn vị tư vấn thiết kế, tính toán, thi công cắt hạ thấp bụng phím tràn piano. Từ ngày 15/8 đến nay, các đơn vị cắt thấp được khoảng 80cm. Nhờ đó, vùng hạ du trong phạm vi công trình không bị ảnh hưởng”, ông Tuấn cho biết thêm.

Theo Ban QLDA Đắk Nông, quá trình khắc phục, xử lý sự cố Hồ chứa Đắk N’Ting hiện đang gặp một số khó khăn. Việc xác định phạm vi, quy mô dự án khẩn cấp phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai còn vướng. Nguồn kinh phí để bố trí tổ chức thực hiện giải pháp tạm thời phân bổ chậm.

Đơn vị đã tham mưu UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo các sở, ngành liên quan thống nhất, quyết định phạm vi, quy mô đầu tư dự án khẩn cấp. Trên cơ sở này, Ban QLDA Đắk Nông mới triển khai công tác tiếp theo.

Ban kiến nghị các sở, ngành liên quan sớm xác định nguồn vốn, tạm ứng kinh phí để đơn vị tổ chức thực hiện sự cố sạt trượt tại công trình.

Nguyễn Lương