Tìm giải pháp cho những khó khăn tại Haiti

Người dân biểu tình phản đối bạo lực băng đảng ở thủ đô Port-au-Prince, Haiti ngày 26/1/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Theo số liệu do Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) công bố mới đây, chỉ trong sáu tháng đầu năm 2023, các băng nhóm tội phạm ở Haiti đã thực hiện gần 300 vụ bắt cóc trẻ vị thành niên và phụ nữ, tương đương số nạn nhân ghi nhận trong cả năm 2022 và gấp tới 3 lần so với năm 2021. Giám đốc khu vực Mỹ Latin và Caribe của UNICEF Garry Conille bày tỏ lo ngại, xu hướng đáng báo động này đã và đang để lại hậu quả tổn thương sâu sắc và kéo dài cả về thể chất lẫn tinh thần cho các nạn nhân tại quốc gia này, đồng thời gây khó khăn cho các nỗ lực hỗ trợ nhân đạo. UNICEF đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giải cứu các nạn nhân, nhất là trẻ em, bảo đảm quyền được tiếp cận chăm sóc y tế, giúp mau chóng phục hồi tâm lý.

Thống kê từ UNICEF cho thấy, khoảng 5,2 triệu người, tương đương gần một nửa dân số Haiti, đang phụ thuộc vào viện trợ nhân đạo, trong đó có gần 3 triệu trẻ vị thành niên. Không những vậy, hệ thống y tế địa phương của quốc gia nghèo nhất khu vực Caribe này “đang trên bờ vực sụp đổ”, các trường học bị tấn công, người dân thường xuyên bị khủng bố. Cũng theo Liên hợp quốc, các băng đảng đang kiểm soát khoảng 80% thủ đô Port-au-Prince. Sự hiện diện khắp nơi của các nhóm vũ trang không những đẩy người dân Haiti phải sống trong cảnh bạo lực, cướp bóc, đường sá bị phong tỏa mà còn gây cản trở nghiêm trọng tới các nỗ lực nhân đạo như cung cấp, viện trợ lương thực và vật dụng thiết yếu cho các cộng đồng dân cư đang gặp khó khăn.

Ngoài tình trạng mất an ninh, Haiti cũng đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo, kinh tế và chính trị nghiêm trọng. Theo tính toán của UNICEF, trong một năm trở lại đây, hoạt động của các băng đảng vũ trang đã làm tăng 30% tỷ lệ suy dinh dưỡng cấp tính nghiêm trọng ở trẻ em Haiti. Gần một phần tư trẻ em tại quốc gia Caribe này đang bị suy dinh dưỡng mãn tính, trong đó có khoảng 115.600 em suy dinh dưỡng ở mức nguy hiểm tính mạng. Tình hình trong thời gian qua không ghi nhận biến chuyển tích cực khi Chương trình Lương thực thế giới (WFP) cho biết, khoảng 100.000 người Haiti không được viện trợ lương thực trong tháng 7 vừa qua do thiếu kinh phí hỗ trợ.

Theo Giám đốc WFP khu vực Caribe Jean-Martin Baue, trong nửa đầu năm 2023, kế hoạch viện trợ của WFP ở Haiti mới chỉ nhận được khoảng 16% kinh phí trong tổng số khoảng 121 triệu USD ước tính để bảo đảm viện trợ cho Haiti đến hết năm nay. Đây cũng là nguyên nhân buộc WFP phải cắt giảm nhiều hạng mục viện trợ, bất chấp thực trạng cuộc sống hằng ngày của người dân Haiti không ngừng đối mặt với khủng hoảng nhân đạo, đời sống và sinh kế bị đảo lộn do bạo lực, mất an ninh, suy thoái kinh tế và biến đổi khí hậu. Bạo lực gia tăng cũng khiến gần 128.000 người Haiti phải rời bỏ nhà cửa, làm gia tăng làn sóng di cư trong khu vực. Theo thống kê của WFP, trong sáu tháng đầu năm 2023, cơ quan này đã hỗ trợ thực phẩm hoặc tiền mặt cho khoảng 1,5 triệu người ở Haiti, trong đó có các bữa trưa tại trường học cho khoảng 450.000 trẻ em. WFP lo ngại, nếu tiếp tục không nhận được tài trợ, ước tính khoảng 225.000 trẻ Haiti sẽ không được cấp bữa ăn trưa tại trường trong năm học tới.

Tương tự nhiều khu vực trên thế giới, người dân Haiti phải đối mặt nhiều khó khăn trong cuộc sống bởi các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt diễn ra thường xuyên. Hạn hán kéo dài thời điểm đầu năm ảnh hưởng nghiêm trọng đến mùa màng, khiến các con sông tại các đập thủy điện cạn khô dẫn đến tình trạng mất điện kéo dài. Đến giữa năm nay, những trận bão lớn và đỉnh điểm là trận động đất xảy ra vào đầu tháng 6 vừa qua tại miền tây Haiti để lại nhiều hậu quả nặng nề cho người dân nơi đây. Theo Cơ quan Bảo vệ dân sự Haiti, lũ lụt trong mùa mưa những tuần qua gây ảnh hưởng đến cuộc sống của khoảng gần 40.000 hộ gia đình. Liên hợp quốc cùng các tổ chức quốc tế đang nỗ lực kêu gọi hỗ trợ Haiti từ nhiều quốc gia khác, đồng thời mong muốn các nhà lãnh đạo Haiti cũng như trong khu vực sớm tìm được giải pháp để giải quyết các vấn đề chính trị, an ninh, nhân đạo đang nhức nhối tại đất nước Caribe này.

KHA ÁNH