Ăn vội bữa cơm tối sau một ngày làm việc trên rẫy, vợ chồng anh Trần Văn Huy, ở xã Đức Mạnh (Đắk Mil), đã có mặt ở chòi rẫy chuẩn bị các vật dụng để đi thụ phấn cho hoa sầu riêng.

Vợ chồng anh Huy có hơn 400 cây sầu riêng giống Ri6 trồng thuần. Vườn sầu riêng của vợ chồng anh đã thu hoạch chính vụ được 5 năm.

Thời điểm này, vườn sầu riêng của anh Huy đang bước vào giai đoạn hoa nở rộ. Đây cũng là thời gian lý tưởng để đi thụ phấn cho sầu riêng.

“

Để cây sầu riêng tự thụ phấn, việc ra quả thường nhỏ và không đạt năng suất như mong đợi. Do đó, giai đoạn cây sầu riêng ra hoa, tôi đi thụ phấn thủ công để cây đạt tỉ lệ đậu quả cao, mẫu mã quả đẹp.

Anh Trần Văn Huy, ở xã Đức Mạnh, Đắk Mil, Đắk Nông

Để bắt đầu đi thụ phấn cho hoa sầu riêng, vợ chồng anh Huy chuẩn bị mỗi người 1 chổi lông gà cột sẵn vào một đầu cây dài. Họ cũng chuẩn bị đèn pin đội đầu, đôi ủng để bảo vệ chân khỏi các loại côn trùng vào ban đêm.

Hai vợ chồng anh chia nhau từng hàng sầu riêng. Cây nào có những chùm hoa nở rộ, anh Huy và vợ sẽ dùng chổi lông tác động nhẹ lên toàn bộ nhụy và chùm hoa.

“

Thời điểm lý tưởng để đi thụ phấn cho sầu riêng là từ 18 – 23 giờ. Đây là thời điểm các chùm hoa đang nở rộ. Lúc này, các nhụy cái bắt đầu nhận phấn từ khi hoa nở cho đến sáng hôm sau. 

Anh Trần Văn Huy, ở xã Đức Mạnh, Đắk Mil, Đắk Nông

Tương tự, bà Mai Thị Thái, ở xã Đắk Búk So (Tuy Đức), có 12 ha sầu riêng giống Thái Lan. Tất cả diện tích sầu riêng này đều đã cho thu hoạch chính.

Theo bà Thái, trái sầu riêng bị méo mó, biến dạng, không đều là do quá trình thụ phấn diễn ra chưa hoàn thành. Việc hỗ trợ thụ phấn bằng thủ công sẽ giúp cây sầu riêng hoàn thành việc thụ phấn.  

Nhị hoa sầu riêng sẽ bung phấn từ 18 - 23 giờ. Trong thời gian này, nhà vườn cần dùng chổi mềm quét lăn đều xung quanh các chùm hoa để phấn hoa dính đều vào các đầu nhụy. Thụ phấn cần nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương hay gãy vòi nhụy.

“

Toàn bộ quá trình thụ phấn này cần được thực hiện nhẹ nhàng để không có những ảnh hưởng hay bất cứ tổn thương nào đến phần đầu nhụy. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật thụ phấn, sầu riêng sẽ đem đến năng suất và khả năng đậu quả cực kỳ cao.

Bà Mai Thị Thái, ở xã Đắk Búk So, Tuy Đức, Đắk Nông

Đắk Nông có 6.139 ha sầu riêng, trong đó, có 2.039 ha cho thu hoạch. Năng suất bình quân của sầu riêng Đắk Nông đạt khoảng 10 tấn/ha; sản lượng đạt 22.281 tấn/năm. 

Sầu riêng được nông dân đánh giá là cây trồng khó tính, đòi hỏi phải có kiến thức, kinh nghiệm và quy trình chăm sóc bài bản, đúng thời điểm mới mong mang lại hiệu quả kinh tế.

Giai đoạn này, người trồng sầu riêng không quản ngày đêm chăm sóc cho cây sầu riêng với mong muốn một năm trúng mùa, được giá.

“

Đối với một số giống sầu riêng, tỷ lệ đậu quả bằng thụ phấn tự nhiên thường thấp, nhất là các cây mới cho quả 1-2 vụ đầu. Chính vì vậy, người trồng cần tiến hành hỗ trợ thụ phấn cho cây sầu riêng.

Đức Hùng