Nông dân Đắk Nông chặt bỏ cây điều vì liên tục mất mùa

Anh Nguyễn Văn Long, ở bon Jang Kriêng, xã Quảng Tân (Tuy Đức) cho biết, 3 năm nay điều liên tục mất mùa. Riêng năm 2023, điều mất mùa nặng nhất, chỉ thu được 1 tạ/ha.

Về nguyên nhân, anh nhận thấy khí hậu biến đổi nhiều, không còn phù hợp với cây điều nữa. Do đó, anh đã phá bỏ 1,5 ha điều để trồng 100 cây sầu riêng, 900 cây cà phê.

Tượng tự, anh Nguyễn Văn Chí, cùng ở bon Jang Kriêng, xã Quảng Tân, vừa cắt hạ 2,5 ha điều. Hiện anh đang chuẩn bị đất, lắp đặt hệ thống tưới nước và mua 200 cây sầu riêng giống để trồng vào đầu mùa mưa này.

Anh Chí cho biết: "Tôi trồng thuần cây điều, nhưng 3 năm liên tiếp mất mùa, nên không còn kiên nhẫn nữa. Tôi phải chuyển đổi cây trồng để tìm nguồn thu nhập khác".

Ông Nguyễn Văn Thông, Bí thư Chi bộ bon Jang Kriêng, xã Quảng Tân cho biết, khoảng 2 tháng nay, việc chặt điều diễn ra khá thường xuyên. Đến nay, trong bon ước tính có khoảng 40 ha điều đã bị người dân chặt bỏ để chuyển đổi cây trồng. 

Theo thống kê của huyện Tuy Đức, từ năm 2021 đến nay, có gần 200 ha điều được người dân chuyển đổi sang trồng cà phê, sầu riêng. Năm 2023, dù chưa có thống kê về việc chuyển đổi này, nhưng ước lượng diện tích điều bị chặt bỏ cũng rất nhiều.

Huyện Tuy Đức có 11.375ha điều, trong đó, 9.677ha kinh doanh. Vụ điều năm nay, ngành chức năng đánh giá, năng suất điều tiếp tục giảm so với các năm trước.

Cụ thể, năng suất điều tại các vườn ở Tuy Đức chỉ đạt khoảng 3 – 7 tạ/ha, giảm 30 – 60% so với các vụ thu hoạch các năm trước, thậm chí có nhiều vườn điều mất trắng.

Huyện Đắk R'lấp được xem là vùng đất có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây điều từ trước tới nay. Thế nhưng, 3 năm nay, cây điều đã giảm năng suất, sản lượng rất nhiều.

Năm 2023, Đắk R'lấp có hơn 4.600 ha điều đang cho thu hoạch, sản lượng bình quân chỉ đạt khoảng 0,25 tấn/ha. So với vụ mùa 2018, điều ở Đắk R'lấp mất mùa khoảng 90%.

Đánh giá của ngành chức năng cho thấy, nguyên nhân điều mất mùa những năm qua chủ yếu là do biến đổi khí hậu. Ngoài ra, nhiều diện tích điều già cỗi, sâu bệnh; cách chăm sóc điều chưa tốt, nên dẫn đến mất mùa.

Ông Nguyễn Thành Nên, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Đắk R'lấp cho biết, sau nhiều năm mất mùa, người dân trên địa bàn đang có xu hướng chặt điều để chuyển đổi cây trồng. Huyện đang thống kê diện tích người dân chuyển đổi để có phương án điều chỉnh phù hợp. 

Hiện nay Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh đang thành lập đoàn kiểm tra thực tế để đánh giá, thống kê diện tích điều bị chuyển đổi. Từ đó Chi cục đề xuất các giải pháp tháo gỡ một cách phù hợp.

Trước đây, điều được xem là "cây xóa đói giảm nghèo". Ngày 18/12/2018, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành Quyết định 2096/QĐ-UBND  chọn điều là 1 trong 4 loại cây trồng chủ lực của tỉnh.

Thế nhưng, giờ đây, cây điều đang dần đánh mất vị thế chủ lực. Điều này đòi hỏi ngành chức năng cần sớm vào cuộc quyết liệt để giữ vững sự ổn định cho cây điều, tránh điệp khúc "trồng chặt" như hiện nay.

Đức Hùng