Hành động khẩn cấp vì an ninh lương thực

Một khu chợ thực phẩm ở Rome của Italia. (Ảnh: FAO)

Tại cuộc họp của Ủy ban Nông nghiệp ở Geneva (Thụy Sĩ), các thành viên WTO tiếp tục rà soát các chính sách hỗ trợ để bảo đảm phù hợp các quy định của WTO và thảo luận việc thực hiện các kết quả được thông qua tại các hội nghị cấp bộ trưởng ở Bali và Nairobi và Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12 (MC12) tại Geneva về lương thực vào tháng 6/2022.

Các thành viên WTO đã thảo luận 15 vấn đề mới liên quan chính sách trang trại, gồm tiếp cận thị trường, hỗ trợ trong nước và cạnh tranh xuất khẩu.

Những vấn đề này bao gồm chương trình ngũ cốc mới của Trung Quốc, các biện pháp hạn chế xuất khẩu của Mexico, Maroc, Tajikistan và Thổ Nhĩ Kỳ, chương trình chuyển đổi cơ cấu đối với gạo của Nhật Bản và Đạo luật Giảm lạm phát của Mỹ.

Nhiều thành viên ghi nhận sự tương đồng giữa các đề xuất và bày tỏ ủng hộ cách tiếp cận từng bước để đạt các mục tiêu này. Một số thành viên LDC, cụ thể là Guinea, Haiti, Mauritanie, Niger, Sierra Leone và Uganda, lần đầu tuyên bố không sử dụng trợ cấp xuất khẩu nông nghiệp.

Cam kết tăng cường bảo đảm an ninh lương thực của các thành viên WTO được đưa ra trong bối cảnh Chương trình Lương thực thế giới (WFP) cảnh báo thế giới tiếp tục đối mặt cuộc khủng hoảng đói và dinh dưỡng lớn nhất lịch sử hiện đại do xung đột, biến đổi khí hậu và các cú sốc kinh tế gây ra.

Theo dữ liệu của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và WFP, 11,7% dân số thế giới phải đối mặt tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng năm 2021, trong đó các nước LDC và NFIDC chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Năm 2022, các quốc gia này phải đối mặt tình hình tồi tệ với hóa đơn nhập khẩu lương thực kỷ lục, tăng 10% (4,9 tỷ USD) đối với các nước LDC và 17% (21,7 tỷ USD) đối với các nước NFIDC.

Trong khi đó, giá lương thực toàn cầu vẫn ở mức cao bất chấp những tác động tích cực của Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen do Liên hợp quốc làm trung gian, giúp hạ giá sau mức đỉnh vào tháng 3/2022.

WFP cũng cảnh báo tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng chưa từng có đã kéo dài ở các quốc gia Sừng châu Phi (HOA) do ảnh hưởng bởi hạn hán. Đây là một trong những khu vực mất an ninh nghiêm trọng nhất trên thế giới.

Theo WFP, nhu cầu nhân đạo tại khu vực này sẽ vẫn cao trong năm 2023 và cộng đồng quốc tế cần tăng hỗ trợ để bảo vệ tính mạng của người dân.

Trong khi đó, tại Hội nghị cấp cao Ibero-American, gồm các nước nói tiếng Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha ở khu vực Mỹ Latin và châu Âu, được tổ chức ở Cộng hòa Dominicana mới đây, lãnh đạo 22 quốc gia đã ký tuyên bố cam kết đẩy lùi tình trạng mất an ninh lương thực ở khu vực Mỹ Latin, cải thiện các biện pháp kiểm soát di cư và tìm cách tăng nguồn hỗ trợ tài chính cho các nền kinh tế còn khó khăn trong khu vực.

Khu vực này có khoảng 60 triệu người đang đối mặt những vấn đề an ninh lương thực, trong bối cảnh khoảng một phần ba thực phẩm sản xuất trong khu vực bị lãng phí vì những vấn đề trong khâu phân phối, dự trữ hoặc trong các chuỗi tiếp thị.

Trong thời kỳ khủng hoảng hiện nay, để ngăn chặn nạn đói xảy ra, các tổ chức quốc tế về lương thực và WTO đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy quan hệ đối tác giữa các bên liên quan, bao gồm chính phủ, các tổ chức quốc tế, khu vực tư nhân và các chủ thể địa phương, duy trì thương mại và các thị trường nông sản rộng mở, có thể dự đoán xu thế và minh bạch bằng cách không áp đặt các biện pháp hạn chế thương mại phi lý đối với nông sản và thực phẩm.

Đây là các yếu tố giúp bảo đảm dòng chảy liên tục của thực phẩm, cũng như sản phẩm, dịch vụ và đầu vào thiết yếu cho sản xuất và cung ứng nông sản, thực phẩm.

MỸ VÂN