VĂN HÓAthưởng thức cà phê
Cà phê là loại đồ uống rất quen thuộc, được nhiều người ưa chuộng sử dụng thường xuyên và phổ biến nhất trên thế giới. Tuy nhiên, đi qua mỗi nước, cà phê lại được pha chế và thưởng thức theo phong cách hoàn toàn riêng và khác biệt. Tìm hiểu về văn hóa cà phê của mỗi quốc gia sẽ giúp du khách hiểu hơn về chính quốc gia đó.
Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ là văn hóa phi vật thể
Thổ Nhĩ Kỳ không phải là quốc gia tiêu thụ cà phê nhiều nhất thế giới nhưng có một nền văn hóa cà phê rất được người bản địa tôn sùng và vang danh khắp thế giới. Cà phê ở Thổ Nhĩ Kỳ được dùng cho mọi nghi lễ, trong các bàn tiệc lớn nhỏ, thậm chí trong cả lễ cưới hỏi của họ. Văn hóa thưởng thức cà phê ở Thổ Nhĩ Kỳ đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại năm 2013. Từ lúc này, thế giới bắt đầu quan tâm hơn nữa đối với thức uống quen thuộc nhưng cực hấp dẫn này ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Điều quan trọng giúp cà phê Thổ Nhĩ Kỳ đậm đặc là nhờ kỹ thuật rang, xay và pha chứ không phụ thuộc vào chất lượng hạt cà phê. Hạt cà phê rang kỹ, sau đó xay rất mịn. Cà phê nấu sôi bằng cát là một cách làm độc đáo mà vẫn giữ được hương vị đậm đà vốn có của cà phê kiểu Thổ Nhĩ Kỳ. Khi pha chế, cà phê, đường, một ít nước và các gia vị cần thiết cho vào cùng một chiếc bình nhỏ. Bình này gọi là cezve, có phần đáy lớn hơn phần miệng, tay cầm dài và thường làm bằng đồng.
Để đun cà phê bằng cát, người ta dùng một chảo lớn, đựng đầy cát và rang thật nóng trên bếp. Cát giữ nhiệt rất tốt nên những bình cezve vừa đặt vào chảo cát thì sôi lên nhanh chóng. Người pha chế phải liên tục theo dõi, khi cà phê sôi lên vừa xuất hiện bọt trên miệng bình thì nâng bình lên để bọt không trào ra ngoài. Quá trình này lặp lại vài lần trước khi rót ra cốc phục vụ khách. Cà phê còn nóng hổi, có nhiều bọt và phần bột cà phê trong cốc làm mùi và vị đều đậm đà hơn hẳn các cách pha khác.
Cũng như người Việt trân trọng hương vị và những giây phút ngồi bên ly cà phê pha phin lắng đọng từng giọt, người dân Thổ Nhĩ Kỳ cũng chọn cách thưởng thức cà phê một cách thư thái.
Họ không vồn vã mà luôn từ tốn chờ đợi bã lắng xuống tận đáy cốc rồi mới chầm chậm thưởng thức, đó là cách dùng đúng điệu trong văn hóa Thổ. Bởi thế nên cà phê – với đặc tính chậm rãi của mình – đã trở thành thức uống lý tưởng trong khi chuyện phiếm, tán gẫu.
Một phần thiết yếu trong cuộc sống ở Italia
Italia là nơi sản sinh ra cà phê cappuccino và cà phê espresso nổi tiếng thế giới. Cà phê là một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày ở Italia. Người dân bắt đầu ngày mới với một ly cà phê và loại thường được dùng nhiều nhất chính là espersso. Đây là loại cà phê được phục vụ nhanh chóng, người dân thường đứng tại quầy để uống hoặc mang đi. Người Italia khi thưởng thức sẽ cầm ly trong tay, hít hà mùi thơm quyến rũ rồi uống trong 3-4 hơi. Cả quá trình diễn ra nhanh gọn nhưng đầy thanh lịch theo đúng phong cách người Italia.
Một loại cà phê nổi tiếng không kém khác ở đây là capuccino và thường được dùng vào bữa sáng. Người Italia không uống capuccino vào sau bữa trưa vì tin rằng sữa trong cà phê sẽ ảnh hưởng đến việc tiêu hóa nếu uống muộn hơn.
Sự kết hợp tạo nên hương vị riêng
Ở Pháp, café au lait là thức uống yêu thích của người Pháp. café au lait là sự pha trộn giữa cà phê espresso và sữa tươi nóng.
Người Pháp thường bắt đầu ngày mới với một ly café au lait và thường được dùng cùng bánh mì baguette hay bánh sừng bò.
Eiskaffee là món cà phê quen thuộc của người Đức. Nó dành cho những ai thích sự ngọt ngào. Eiskaffee trong tiếng Đức có nghĩa là "cà phê kem lạnh". Vị beo béo của kem lạnh lơ lửng trong lớp cà phê đắng kết hợp cùng tầng kem whipping ngọt ngào và một ít vụn choco đã tạo nên thứ đồ uống hấp dẫn khó cưỡng. Eiskaffee đã chinh phục khẩu vị không chỉ của người dân nước Đức, trở thành món đồ uống "quốc dân" của đất nước này mà còn thu hút cả những khách du lịch đến nơi đây.
Còn người Bồ Đào Nha cực kì ưa chuộng và phổ biến với món cà phê pha chanh mát lạnh mazagran. Để thưởng thức món cà phê này hết sức đơn giản, bạn chỉ cần đổ hai tách espresso và nước cốt chanh vào một ly cao, thêm đường cho vừa uống và một ít đá viên. Với sự kết hợp đặc biệt từ vị chua của chanh khiến món cà phê này có vị khác hẳn so với các loại cà phê khác trên thế giới. Đây cũng là một thức uống lý tưởng và sảng khoái cho những ngày hè.
Văn hóa cà phê Mexico không được biết đến rộng rãi như truyền thống của một số quốc gia khác, nhưng hương vị thì không giống bất kỳ loại cà phê nào trên thế giới. Người Mexico thưởng thức loại đồ uống truyền thống có tên là café de olla, tức là cà phê tẩm gia vị. Cà phê được làm ngọt bằng piloncillo, sau đó được tẩm gia vị với đinh hương, hoa hồi và quế. Hương quế tỏa ra mạnh mẽ khi nhâm nhi một tách café de olla, trở thành nơi hoàn hảo cho một buổi sáng mát mẻ.
Thưởng thức cà phê ở Việt Nam
Ở Việt Nam, cà phê không chỉ là một thức uống để bắt đầu một ngày mới. Đó là thứ mà mọi người ưa thích vào buổi sáng, buổi trưa và thậm chí là buổi tối. Người ta cũng có thể đến các quán cà phê khi căng thẳng, khi cần suy nghĩ, làm việc hay đơn giản chỉ vì đó là thói quen.
Người ta có thể đoán biết được tính cách con người, văn hóa của mỗi vùng miền qua cách pha cà phê và sở thích uống của mỗi người. Chẳng hạn, người miền Bắc, chủ yếu uống cà phê pha phin, đen hoặc nâu nhưng đều rất đậm đặc. Còn người miền Nam, không những xem cà phê là để nhâm nhi mà còn dùng nó như một loại đồ uống để giải khát bởi cách pha cà phê của người miền Nam khá loãng...
Việt Nam có một số loại cà phê ngon nhất trên thế giới và cung cấp hai loại đồ uống độc đáo đó là cà phê sữa đá và cà phê trứng. Nếu cà phê sữa đá là thức uống giải khát hoàn hảo cho một ngày nắng nóng thì cà phê trứng lại được uống nóng.
Các quán cà phê ở Việt Nam cũng có rất nhiều phong cách, từ các quán nhỏ trong hẻm, nơi vỉa hè (cà phê cóc) đến các quán lớn sang trọng thiết kế cầu kỳ từ cổ điển đến hiện đại.
Ngày nay, ngoài thưởng thức cà phê tại quán thì hình thức take-away (mang đi) cũng dần phổ biến, đặc biệt là đối với dân văn phòng hoặc những người bận rộn.
Người Việt có phong cách thưởng thức cà phê : nhâm nhi và suy tưởng. Ngồi bên tách cà phê, người Việt vừa nhấp từng ngụm nhỏ vừa đọc báo, nghe nhạc, trò chuyện cùng bạn bè, cùng đối tác làm ăn, hay ngồi làm việc, và còn để suy ngẫm về cuộc sống...