Giữ gìn hiện vật cho muôn đời sau

Sở hữu trên 38.000 đơn vị hiện vật

Bảo tàng đã xây dựng những kế hoạch phù hợp để sưu tầm hiện vật, ảnh và tư liệu về lịch sử - văn hóa của địa phương. Trong đó tập trung sưu tầm hiện vật theo các nội dung: văn hóa dân tộc, khảo cổ; lịch sử cách mạng và tài liệu, ảnh,…trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa của tỉnh Đắk Nông.

Cho đến nay, công tác sưu tầm hiện vật được triển khai thường xuyên, liên tục, Bảo tàng tỉnh đã sở hữu trên 38.000 đơn vị hiện vật có giá trị, phong phú về loại hình, đa dạng về chất liệu, nội dung và được tiến hành sưu tầm trên nhiều phương diện khác nhau, nhằm tạo cơ sở dữ liệu phản ánh đa dạng về lịch sử, kinh tế, văn hóa, chính trị của tỉnh Đắk Nông.

Một trong những hoạt động sưu tầm hiện vật mang lại những tư liệu, hiện vật giá trị của Bảo tàng phải kể đến công tác khai quật khảo cổ học. Tính đến nay, Bảo tàng đã phối hợp với các chuyên gia khảo cổ và chính quyền địa phương tiến hành hơn 15 đợt khai quật khảo cổ trên địa bàn tỉnh, thu được một khối lượng lớn hiện vật đa dạng về loại hình, phong phú về chủng loại tại các di chỉ nổi tiếng như: địa điểm khảo cổ thôn 17, xã Nhân Cơ (Đắk R’lấp); địa điểm khảo cổ thôn 8, xã Đắk Wil (Cư Jút); địa điểm khảo cổ Quảng Hà, xã Nâm N’đir (Krông Nô). Trong đó, địa điểm khảo cổ hang C6-1 là một trong những di chỉ khảo cổ có giá trị lịch sử văn hóa, tư liệu khảo cổ học đặc biệt quan trọng trên vùng đất Đắk Nông.

Một số hiện vật tại Bảo tàng tỉnh được trưng bày phục vụ khách tham quan

Bên cạnh đó, Bảo tàng đã sưu tầm một số lượng lớn hiện vật quý hiếm của các dân tộc bản địa tỉnh Đắk Nông, phản ánh rõ nét những đặc trưng kinh tế - văn hóa - xã hội của các cư dân bản địa nơi đây. Song song với việc sưu tầm hiện vật dân tộc, nhóm hiện vật lịch sử kháng chiến cũng được quan tâm chú trọng và đã sưu tầm được trên 4.905 hiện vật gốc, bao gồm các kỷ vật, đồ lưu niệm, hiện vật của các đơn vị, tập thể, cá nhân trong và ngoài tỉnh có thành tích xuất sắc trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

Ngoài ra, để bổ sung hiện vật cho kho cơ sở và phục vụ công tác trưng bày, Bảo tàng còn thường xuyên sưu tầm những hiện vật về tài nguyên khoáng sản như các mẫu gỗ, đá, quặng,… Đồng thời, Bảo tàng chú trọng đẩy mạnh công tác sưu tầm những hiện vật, hình ảnh,… về thành tựu của tỉnh trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Hàng năm Bảo tàng tỉnh tổ chức sưu tầm hiện vật từ các nhà sưu tập tư nhân trong và ngoài tỉnh để làm phong phú nguồn di sản văn hóa của địa phương.

Giới thiệu hiện vật cho khách tham quan tại một buổi trưng bày

Đau đáu những nỗi niềm

Ngoài những thuận lợi, kết quả đạt được trong thời gian qua thì hoạt động sưu tầm hiện vật của Bảo tàng Đắk Nông hiện nay cũng gặp một số khó khăn và một số vấn đề đặt ra hiện nay.

Một trong số đó là nhận thức của một bộ phận người dân đối với di sản văn hóa còn hạn chế. Người dân khi phát hiện được hiện vật (hiện vật khảo cổ) không kịp thời báo cáo với các cơ quan chức năng, nên hiện vật đã bị thất thoát. Một số ít người dân có tâm lý không muốn giao nộp hiện vật cho Bảo tàng mà muốn bán cho các nhà sưu tập tư nhân cũng là trở ngại lớn trong việc sưu tầm các hiện vật có giá trị. Kinh phí hoạt động sưu tầm chủ yếu được cấp theo định mức hàng năm với mức hạn hẹp, nên rất khó sưu tầm được các hiện vật có giá trị lớn về lịch sử, văn hóa.

Mặt khác, công tác sưu tầm của Bảo tàng tỉnh đang gặp phải sự cạnh tranh rất lớn của các nhà sưu tập tư nhân; các phong tục tập quán, tín ngưỡng, tác động môi trường trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã làm thay đổi môi trường sinh sống người dân. Đặc biệt, một bộ phận không nhỏ người dân tộc bản địa theo đạo tin lành và thế hệ trẻ đa số theo lối sống hiện đại không còn mặn mà với văn hóa truyền thống…

Để có những hiện vật và sưu tập hiện vật có giá trị về thẩm mỹ, lịch sử - văn hóa, đòi hỏi các cán bộ, nhân viên làm công tác nghiên cứu, sưu tầm hiện vật của Bảo tàng phải luôn cố gắng, khắc phục những khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ.

Đoàn Nhân